Herosi i superbohaterowie filmowi. Omów zagadnienie na wybranych przykładach

Herosi i superbohaterowie to postaci, które pojawiają się w filmie od samego początku istnienia tych gałęzi sztuki. Często pozbawieni większych wad, wzbudzają w czytelniku i widzu ciepłe uczucia oraz sympatię, dzięki czemu może on się z nimi identyfikować. Ponadto tego typu postaci służą jako kontrast dla czarnych charakterów, wobec których zobrazowani są jako kontrast i opozycja. Jakie postawy moralne przyjmują herosi, rycerze i pozytywni bohaterowie? Jakie wartości wyznają, w co wierzą i jak organizują swoje życie? Na te i inne pytania związane z ich kreacją postaram się odpowiedzieć w trakcie dzisiejszego wystąpienia.

„Braveheart – Waleczne Serce”

Pierwszym dziełem, do którego chciałbym się odwołać w trakcie dzisiejszego wystąpienia, będzie film „Braveheart – Waleczne Serce” w reżyserii Mela Gibsona. Główny bohater – William Wallace – to przykład szkockiego rycerza walczącego w imieniu narodu o wolność i wydostanie się spod jarzma Anglików. Jako wielki patriota, staje na czele społecznego buntu, wypowiada wojnę kolonizatorom i zagrzewa swoich rodaków do walki. Jego postawę można określić jako pełną męstwa, odwagi i poświęcenia na rzecz ojczyzny. Szkoci widzą w Williamie Wallace swojego przewodnika i podziwiają wszystkie jego rycerskie cechy, w tym również charyzmę, umiejętność pociągnięcia za sobą tłumów i gotowość do wzięcia odpowiedzialności za kraj.

O tym, jak ważne są dla niego cnoty dumy i honoru, świadczą takie sceny jak chęć zemsty za zabicie ukochanej, pozbawienie życia zdrajców, którzy wydali jego armię Anglikom oraz trwanie w swoich wolnościowych przekonaniach do ostatnich chwil życia, co kończy się dla niego śmiercią w wielkich męczarniach. Portret Williama Wallace’a doskonale pasuje do wizerunku rycerza i odpowiada etosowi, jaki wyznawali średniowieczni wojownicy.

Spiderman (2002)

Człowiek-pająk, czyli Spiderman to superbohater dzisiejszej popkultury należący do grona najpopularniejszych superbohaterów we współczesnym komiksie i kinie. Film z 2002 roku w reżyserii Sama Raimi przedstawia go jako przeciętnego, a nawet nieco ślamazarnego młodzieńca, który przez przypadek zostaje ukąszony przez zmutowanego pająka, w efekcie czego niespodziewanie otrzymuje nadludzkie moce; potrafi poruszać się z niesamowitą prędkością, staje się niezwykle zwinny, z jego skóry wydobywa się pajęcza sieć, a także zdobywa umiejętność chodzenia po ścianach i przewidywania nadchodzącego zagrożenia.

Jak przystało na superbohatera, Spiderman wypowiada wojnę siłom zła, z którymi postanawia walczyć po tym, jak zamordowano jego wuja. W konsekwencji pajęczy heros musi stawić czoła  groźnym przeciwnikom będącym przeciwstawnymi wobec nich postaciami symbolizującymi zło. Spiderman posiada charakterystyczny dla siebie strój i pojawia się tam, gdzie dzieje się coś złego, siejąc strach wśród przestępców. Jednocześnie główny bohater produkcji Sama Raimiego jest obdarzony typowo ludzkimi cechami i prowadzi normalne życie, takie jak większość z nas, dzięki czemu widz się z nim identyfikuje. Posiada przyjaciół, jest zakochany, pracuje i kiedy nie wykonuje swojej misji, spędza czas w społeczeństwie.

Superman

Nadludzki bohater, który wpłynął i ciągle wpływa na wyobraźnię ludzi, to Superman, znany chyba wszystkim ludziom mającym styczność z kulturą masową. Jest to bodaj najbardziej rozpoznawalna i najpopularniejsza postać superbohatera powstała w XX wieku. Superman przybył z planety, która nazywa się Krypton. Jako jedyny przeżył jej zagładę i został zesłany na ziemskie padoły. Jest istotą obdarzoną nieśmiertelnością i wręcz nadprzyrodzoną siłą. Jego cecha charakterystyczna to niebieski kombinezon z czerwonym „S” na piersi, otulony czerwony peleryną, powiewającą podczas lotu ku ratowaniu uciśnionych.

Superman został stworzony po to, aby przezwyciężać zło, ponieważ pojawia się wszędzie tam, gdzie dzieje się niesprawiedliwa krzywda, z którą nie są w stanie sobie poradzić miejscowe władze. Superman to otoczona legendą i wręcz kultem ikona popkultury. Jest zarazem bardzo dobrze sprzedającym się produktem marketingowym, z którego czerpią zyski przeróżne branże, zaczynając na komiksowej, poprzez filmową, kończąc na odzieżowej. O superbohaterze powstała niezliczona ilość komiksów, a także miliony koszulek czy czapeczek z jego charakterystycznym logo. Prywatnie Superman to trochę nierozgarnięty dziennikarz nowojorskiej gazety o niepozornym imieniu Clark Kent.

Jak można się domyślać, heros dzisiejszych czasów miał wielu potężnych wrogów, którym zagrażał. Nie mogli oni bowiem zawładnąć światem, kiedy ten był obecny i czuwał nad, aby dobro nigdy nie przegrało. Podsumowując, Superman to idol dzisiejszej kultury masowej, posiadający nadludzkie możliwości i kierujący się przede wszystkim czynieniem dobra. Taka mieszanka jest wystarczająca, aby w dzisiejszych czasach stworzyć superbohatera, mogącego przynosić krociowe przychody.

Batman (Mroczny Rycerz)

Ostatnia postać, którą chciałbym omówić w kontekście tematu, to Batman. Jak wszyscy zapewne dobrze wiemy, Batman to człowiek-nietoperz, charakteryzujący się czarnym strojem, maską i powiewającą peleryną o tym samym kolorze. Podobnie jak Superman, tak i on istnieje po to, aby sprzeniewierzać się złu istniejącemu w mieście Gotham, będącym siedliskiem herosa. O człowieku- nietoperzu także powstała seria komiksów i wiele filmów, wyreżyserowanych choćby przez takie postaci jak legendarny Tim Burton, twórca między innymi „Planety Małp” i „Edwarda Nożycorękiego”. W mojej pracy chciałbym jednak się skupić na Batmanie, którego wykreował Christopher Nolan w najnowszym filmie o superbohaterze, zatytułowanym „Mroczny Rycerz”.

Dzieło amerykańskiego reżysera różni się znacząco od poprzednich  wizji na temat człowieka- nietoperza. Wydaje się bowiem być bardziej realistyczna i na swój sposób dojrzalsza. U Nolana Batman nadal tropi i przeciwdziała złu, jeździ futurystycznym samochodem, jest odziany w czarną pelerynę, lecz może kojarzyć się bardziej z detektywem, który prowadzi śledztwo, a nie z superbohaterem. Dalej cechą charakterystyczną człowieka-nietoperza jest to, że nie zabija ofiar, na które poluje. To doprowadza Batmana do pewnych rozterek pokazanych w „Mrocznym Rycerzu”.

Superbohater jest tu niezwykle wiernym wyznawanym przez siebie wartościom idealistą, dla którego najważniejsze są zasady. Jego antagonista Joker – symbol wszelkiego zła obecnego w Gotham – prezentuje przeciwstawną postawę. O tej postaci nie można nie wspomnieć, kiedy się mówi o „Mrocznym Rycerzu”, chociażby z tego względu, że to właśnie wcielający się w jej rolę Heath Ledger otrzymał za swą rolę Oscara. Obie postaci – Batman i Joker – toczą ze sobą walkę o panowanie nad Gotham City. Jak możemy się domyślać, zwycięstwo w bitwie odnosi ten pierwszy, wszak to właśnie on jest superbohaterem. A powszechnie wiadomo, że oni nie zwykli przegrywać.

Podsumowanie

Jak widać na podstawie zaprezentowanych dziś przeze mnie przykładów, rycerze, herosi i pozytywni bohaterowie to postaci gotowe do największego poświęcenia w imię takich ideałów i wartości jak honor, godność czy sprawiedliwość. Działalność na rzecz drugiego człowieka i większej społeczności oraz zaangażowanie w sprawy najwyższej rangi łączą się w ich przypadku z patriotyzmem, odwagą, honorem i męstwem. Z całą pewnością ich walka jest bezkompromisowa i wymaga dużej ofiarności. W kontekście wniosków należy zauważyć, że wszyscy bohaterowie muszą stawiać czoła trudnym problemom i wyzwaniom, które wymagają od nich największej determinacji i wysiłku.