Śmierć Rolanda – opis sceny, symbole, znaczenie
Średniowieczna „Pieśń o Rolandzie” opowiada historię bitwy w wąwozie Roncevaux, gdzie stają naprzeciwko siebie wojska Karola Wielkiego i Saracenów. Głównym dowodzącym tylnej straży jest jeden z najodważniejszych i najdzielniejszych rycerzy Franków, czyli tytułowy Roland. Z uwagi na brak pomocy ze strony pozostałych wojsk i przytłaczającą przewagę przeciwników Roland i jego drużyna ponoszą klęskę, a on sam umiera.
Scena jego śmierci jest bardzo rozbudowana i w dokładny sposób ukazuje jego bohaterskość. Gdy Roland czuje, że umiera, zaczyna się modlić do archanioła Gabriela, prosząc go o łaskę nad swoją duszą. Mimo wycieńczenia i ogromnych obrażeń, jakie poniósł, zabija Saracena, który chce w geście zwycięstwa podnieść jego miecz. Następnie sam bierze tę broń i próbuje ją zniszczyć, tak aby nie dostała się w ręce wroga. Widać więc, że mimo bliskości śmierci średniowieczny rycerz przywiązuje bardzo dużą wagę do honoru i do swojego miecza, nie chcąc, aby stał się on orężem w rękach wrogów. Z tego względu kieruje do niego pieśń żałobną i za wszelką cenę próbuje go zniszczyć, lecz okazuje się to bezskuteczne.
Aby nie dopuścić pogan do innych świętych relikwii, jakie posiada, Roland chroni je w momencie śmierci. Kiedy kostucha do niego przychodzi, wchodzi na sam szczyt góry, odwraca się w stronę niewiernych, uderza się w pierś, żałując za popełnione za życia grzechy i wspominając ludzi oraz chwile, jakie go spotkały, a następnie powierza swoją rękawicę Bogu. Gdy archanioł ją zabiera, a Roland ostatni raz prosi Boga o wybaczenie i opiekę, z nieba zstępują aniołowie i zabierają jego duszę do Raju. Widać więc, że śmierć tytułowego bohatera utworu została przedstawiona w sposób nad wyraz bohaterski i podniosły, mający za zadanie ukazać wszystkie najważniejsze cechy Rolanda, czyli idealnego średniowiecznego rycerza.
W momencie śmierci bardzo wyraźnie widać przywiązanie, jakie Roland ma zarówno do króla i ojczyzny, jak i do swoich relikwii oraz broni. Heroiczna śmieć podkreśla również jego honor, szczególnie wówczas, gdy wchodzi na sam szczyt góry i odwraca się do pogan oraz gdy zabija wroga chcącego ukraść jego miecz. Roland umiera w zgodzie z Bogiem, co podkreśla jego przywiązanie do Najwyższego.
Umierając, rycerz przywołuje także inne ważne dla siebie wartości, takie jak miłość, lojalność wobec króla czy poświecenie wobec ojczyzny. Podsumowując, dokładnie opisana śmierć Rolanda jest momentem szczególnym i podniosłym, który ma ukazać bohaterskość związaną z poświęceniem wobec ojczyzny, króla, Boga i świętych relikwii.