„Głos w sprawie pornografii” – głos w sprawie wolności? Analiza i interpretacja
Choć na podstawie tytułu wiersza Wisławy Szymborskiej „Głos w sprawie pornografii” można by wnioskować, że dotyczy on fizycznej rozpusty, to wbrew pozorom tematyka dotyka zupełnie innego zagadnienia, a mianowicie obrony wolności i wolnego myślenia.
Umysł zostaje w tym wierszu przyrównany to biologiczno-fizycznej sfery człowieka, dlatego zwroty dotyczące intelektu mieszają się z wyrażeniami związanymi z erotyzmem i aktem płciowym. Widać to na podstawie takich związków frazeologicznych jak: „tarło poglądów”, „rozwiązłe analizy” czy „wszeteczne syntezy”. Jak ma to się do wolności?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba odwołać się do kontekstu historycznego, w jakim powstał ten utwór. Mając bowiem na uwadze fakt, że Szymborska napisała go okresie stanu wojennego, można się domyślać, że stanowi on przewrotną — jak to zwykle bywa u naszej noblistki — grę słów, za pomocą której poetka broni prawa do wolności myślenia.
Taki wniosek da się wysnuć na podstawie wersu odnoszącego się do potajemnego zgromadzenia, podczas którego uczestnicy są zmuszeni do wyglądania przez okno, żeby podglądać ulicę po to, aby — jak można się domyślać — kontrolować zagrożenie ze strony władzy. „Głos w sprawie pornografii” stanowi zatem obronę niczym nieskrępowanego, wręcz bezpruderyjnego myślenia, z którym poetka utożsamia wolność. Wolność w jej rozumienia oznacza całkowitą swobodę wyrażania poglądów i prowadzenia dyskusji.