„Budując barykadę” Świrszczyńskiej – analiza, interpretacja, omówienie
W wierszu „Budując barykadę” Anny Świrszczyńskiej zbiorowy podmiot liryczny mówi w imieniu cywili, którzy chcąc postawić tytułową barykadę w odpowiedzi na ostrzał wroga. Utwór opowiada przede wszystkim o strachu zwykłych ludzi w obliczu Powstania Warszawskiego. Nastrój grozy zostaje podkreślony poprzez kilkukrotne powtórzenie wyrażenia „baliśmy się”. W wierszu Świrszczyńskiej mamy do czynienia z deheroizacją Powstania, na co wpływ ma fakt, że poetka pokazuje losy zwykłych ludzi sparaliżowanych strachem i w najmniejszym stopniu niegotowych do walki. Nie ma tu postaw heroicznych, które zostały wyparte przez przerażenie i wielki strach.
Ludzi zgromadzonych wokół barykady nic ze sobą nie łączą, podobnie jak nie mają oni nic wspólnego z wojskiem lub militariami. Początkowo jedyne, na czym im zależy, to aby schować się przed otaczających ich złem, jednak po pewnym czasie sytuacja ulega zmianie, gdyż biorą czynny udział w Powstaniu. Mimo strachu angażują się w nie na tyle, na ile umieją i choć nie dokonują żadnych heroicznych czynów, to już sam fakt, że udało im się pokonać przerażenie, zasługuje na określenie ich mianem bohaterów.
Widać więc, że wiersz „Budując barykadę” prezentuje postawy zwykłych ludzi w obliczu Powstania Warszawskiego. Autorka uświadamia czytelnikowi, że z jednej strony wszyscy bardzo mocno się bali, ponieważ jeden fałszywy krok mógł doprowadzić do śmierci, lecz z drugiej każdy chciał coś zrobić, aby udało się pokonać przeciwników. Jako że utwór Świrszczyńskiej odnosi się do postawy przeciętnego człowieka, bierze pod uwagę zwykły, ludzki strach i nie heroizuje postaci powstańców, wydaje się nad wyraz autentyczny, a tym samym poruszający.